4 Οκτωβρίου, 2023

Η ζωή είναι ανεξάντλητη στο εικαστικό σύμπαν του Σωτήρη Σόρογκα

Ο Σωτήρης Σόρογκας είναι μία παρουσία διακριτική που όμως έχει προσθέσει τη δική του προσωπική σφραγίδα στα εικαστικά δρώμενα της χώρας μας. Γεννήθηκε το 1936 στην Αθήνα, μέσα σε μια εποχή δύσκολη και ταραγμένη με τα ψυχικά αποθέματα ωστόσο να μην λιγοστεύουν όταν ο αγώνας για επιβίωση είχε πρώτη θέση. Μεγάλωσε στη λαϊκή συνοικία του Αγίου Αρτεμίου,  με το θέατρο σκιών, τα πολυφωνικά ηπειρωτικά τραγούδια και τα μικρασιατικά ακούσματα να  συντροφεύουν την παιδική και εφηβική του ηλικία. Η επιθυμία του να ασχοληθεί με την τέχνη της ζωγραφικής που είναι ικανή να μεταγγίσει συναίσθημα ανά πάσα στιγμή, ξεκινά από τα παιδικά του χρόνια. Μια τέχνη που του χαρίζει λύτρωση, μέχρι και σήμερα, στα 87 του, έρχεται στη ζωή του απροσδόκητα, όταν αρχίζει να ζωγραφίζει για τους φίλους του ευχητήριες κάρτες. 

Σπούδασε με κρατική υποτροφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών απ’ όπου αποφοίτησε το 1961. Μαθήτευσε με δασκάλους τους  Γιάννη Μόραλη, Παντελή Πρεβελάκη και Παύλο Μυλωνά. Το 1964 ξεκίνησε να διδάσκει σχέδιο στην Ανωτάτη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου όπου αργότερα έγινε καθηγητής. Το έτος 1972 παρουσιάζοντας την πρώτη ατομική του έκθεση, συστήνεται επίσημα στο κοινό  αφού προβάλλει τη δική του, μοναδική, καλλιτεχνική ταυτότητα που δεν έπαψε μέχρι και σήμερα να υπηρετεί με πάθος. Το ίδιο έτος, έλαβε προσωπική χορηγία από το Ίδρυμα Ford, με την οποία ταξίδεψε στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Σύγχρονης Τέχνης, μέλος της Ομάδας για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση στην Τέχνη και μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Σπείρα. Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ έχει εκπροσωπήσει τη χώρα μας στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο (1981) και στα Ευρωπάλια στις Βρυξέλλες (1982). Το 2004 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την καλλιτεχνική του προσφορά.

Κοιτάζοντας τα  ζωγραφικά έργα του Σόρογκα, που έχουν τις  ρίζες τους στην παράδοση, δεν μπερδεύεσαι, δεν απορείς, ξέρεις σε ποιον ανήκουν. Η χρωματική παλέτα πάντοτε λιτή, κυρίαρχα το μαύρο και το λευκό, σε συνδυασμό με την απαράμιλλη σχεδιαστική μαεστρία του, πετυχαίνει όσο κανένας άλλος να διατηρεί εν ζωή την επικείμενη απώλεια. Μέσα από τα θαλάσσια ξύλα, τα παλιά καΐκια, τις σκουριασμένες αλυσίδες, τις πέτρες, τα άλογα, τα πορτραίτα, μας υποβάλλει την ιδέα μιας συνεχούς ανανέωσης. Τα έργα του αποπνέουν μελαγχολία και συνάμα ελπίδα. Πάνω  από τα φθαρμένα ξύλα, τις μαύρες τρύπες, τα πηγάδια, είναι η διέξοδος προς το φως, η ύπαρξη ζωής, η ανάγκη της μνήμης που χωρίς αυτή δεν υπάρχει τόπος και σχέσεις.

Σωτήρης Σόρογκας, Πηγάδι, 2023. Ακρυλικο σε καμβά, 80×100 εκ.

Η ρομαντική ψυχή του, αποκαλύπτεται από τα πρώτα του κιόλας βήματα στην τέχνη της ζωγραφικής. Πόνος, αγάπη, απελπισία και ελπίδα συνυπάρχουν στο καλλιτεχνικό του ιδίωμα. Δεν έπαψε λεπτό να ερευνά και να αποτυπώνει όπως μόνο εκείνος ξέρει, τις αισθητικές αξίες της φθοράς, της φθοράς που αν της ρίξεις άλλη μια κλεφτή ματιά, θα διαπιστώσεις τα ίχνη της ζωής.

Σωτήρης Σόρογκας, Σκουριά κοντά στη θάλασσα, 2023. Ακρυλικό σε καμβά, 50×60 εκ.

Πίσω από τα εγκαταλελειμμένα  θραύσματα μιας πόρτας, τα σπασμένα παράθυρα, τα ανατριχιαστικά λατομεία, κρύβονται οι ανάσες των ανθρώπων, οι παιδικές φωνές, η αγάπη για ζωή. Είναι το μονοπάτι της ζωής που ξεθωριάζει στο πέρασμα του χρόνου και που μέσα από το πινέλο του Σωτήρη Σόρογκα διατηρείται ζωντανό όχι μόνο για εκείνον αλλά και για εμάς.

Σωτήρης Σόρογκας, Παλιό μηχάνημα, 2023. Ακρυλικό σε καμβά 70×100 εκ

Ο δικός μας, δωρικός Σόρογκας, από την αρχή της πορείας του μέχρι και σήμερα κατάφερε να γράψει στα έργα του, την αλήθεια του, που δεν είναι άλλη από μια ποιητική αίσθηση της ζωής.


Κείμενο: Ιωάννα Γεωργοπούλου

Spread the love
  • SHARE